Restauratie van een antieke Gelderse kussenkast

De kussenkast, die in de tweede helft van de 17e eeuw is ontstaan, dankt zijn naam aan de kussenvormige verdikkingen op de deuren. Dit type kast is gemaakt van Eikenhout en gefineerd met Ebben en Palissanderhout. Andere benamingen zijn Hollandse Barokkast of Renaissance kast.

De kast is opgebouwd uit twee deuren met ieder twee kussen-panelen, dus vier in totaal. De kast heeft twee losse zijdes die op een onderstel staan, meestal op hoge poten. De forse kap houdt de zijdes bij elkaar. Tussen kap en onderstel draaien de deuren. Achter de deuren zijn planken bevestigd in de zijdes. Soms hangen er nog twee lades onder. Er zijn ook kastvarianten met twee grote panelen (een per deur) en een brede la in het onderstel, deze zit dan onder de deuren. De variaties van de kast modellen worden genoemd naar de streek of provincie waar ze vandaan komen.

Aan alle onderdelen (deuren, panelen, kap, rug en de algehele constructie) is lijmwerk te doen.Antieke meubelen zijn met warme lijm in elkaar gelijmd. Dit is een dierlijk product dat onder invloed van temperatuurwisselingen en vocht in de lucht los kan laten. Schoonmaken en opnieuw lijmen (met warme lijm) is dan noodzakelijk voor een stevig eindresultaat.

Een van de kenmerken van de kussenkast zijn de versieringen met fineer. Bij deze kast is ebbenhout gebruikt. Dit is op veel plaatsen losgelaten of verdwenen. Nieuw fineer erop lijmen of het oude fineer voorzichtig loshalen, schoonmaken en weer terug lijmen.

Deze kast is vaak verhuisd. Daardoor zijn er stukjes van het snijwerk van de kap afgebroken. De lichtgekleurde stukjes hout zijn nieuw bij gestoken.

In het atelier wordt altijd met oud hout gewerkt. Dit kleurt beter bij omdat dit al doorleefd is. Vaak is het oudere hout minder taai dan nieuw eikenhout en daardoor makkelijker te bewerken.(steken, schaven, hakken). Hiernaast is te zien dat de nieuwe stukjes niet opvallen nadat ze zijn bijgekleurd.

Op deze foto ziet u de kast staan bij de klant thuis. De kussenkast staat weer stevig op zijn poten. Alle details kloppen en de deuren draaien soepel zodat het meubel weer gebruiksvriendelijk is.